آیا پسوریازیس سرطان است؟

پسوریازیس یک بیماری خودایمنی مزمن است که با لکه‌های قرمز پوسته‌دار، ضخیم و خارش همراه است و می‌تواند نواحی مختلفی از بدن را تحت تأثیر قرار دهد. بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری این سؤال را مطرح می‌کنند که آیا پسوریازیس سرطان است؟ خوشبختانه، پسوریازیس به‌طور مستقیم سرطان نیست، اما ارتباطاتی بین این بیماری و افزایش خطر برخی سرطان‌ها وجود دارد که نیازمند توجه و مراقبت ویژه است. در این مطلب با علت‌ها، علائم، روش‌های درمانی و پاسخ دقیق به این سؤال آشنا خواهید شد.

پسوریازیس چیست؟

پسوریازیس یک بیماری التهابی وابسته به سیستم ایمنی است که باعث ایجاد پلاک‌های ضخیم پوسته‌ریزی دهنده، خارش و تغییرات التهابی اپیدرم و درم می‌شود. پسوریازیس پایه ژنتیکی دارد. عوامل دخیل در شروع شعله‌وری بیماری در برخی از موارد شامل عفونت‌های باکتریایی، تروما، استرس فیزیکی یا عاطفی و مصرف دخانیات است. این بیماری پوستی مزمن شایع، برای 30 درصد افراد مبتلا در عرض دو دهه اول زندگی برای اولین بار آشکار می‌شود. پلاک پسوریازیس مزمن به صورت لکه های قرمز با پوسته‌های نقره‌ای، متقارن و با حدود مشخص می‌باشد. در صورتیکه این پلاک‌ها درمان نشوند یک پوسته نقره‌ای یا زرد- سفید ایجاد می‌شود. برداشتن پوسته ممکن است سبب ایجاد نقاط خونریزی دهنده شود. ضایعات ممکن است هر جایی واقع شوند، ولی محل های شایع مانند: چین باسن، پوست سر، زانو، آرنج، ناف، ناحیه ژنیتال و کانال گوش خواهد بود. همچنین ضایعات کوچک شبیه قطره باران روی صورت نیز شایع هستند. درگیری ناخن که یک نشانه تشخیصی با ارزش است، با سوراخ سوراخ شدن صفحه ناخن، جدا شدن ناخن و تغییر رنگ قهوه ای مایل به زرد زیر ناخن مشخص می‌شود. پلاک ها اغلب بدون علامت هستند. گرچه خارش در کودکان شایع تر از بزرگسالان است. این بیماری ممکن است در ظاهر شباهت‌هایی با دیگر مشکلات پوستی مانند اگزمای پوست چرب داشته باشد، اما تفاوت‌های کلیدی در علائم و عوامل ایجادکننده آن وجود دارد.

اما این بیماری چطور ایجاد می‌شود؟ روش‌های پیشگری این بیماری چیست؟ چه روش‌های درمانی برای کنترل این بیماری وجود دارد؟ آیا پسوریازیس سرطان است؟ اگر این سوالات ذهن شما را هم درگیر کرده‌است، با ما همراه باشید و این مطلب را تا انتها بخوانید.

پسوریازیس چطور ایجاد می شود؟

علت پسوریازیس به طور کامل مشخص نیست، اما به نظر می آید که به دنبال مشکلات سیستم ایمنی مرتبط با سلول‌های لنفوسیتT و دیگر گلبول‌های سفید، که نوتروفیل‌ نامیده ‌می‌شود، همراه باشد. پسوریازیس یک نوع بیماری خودایمنی است. بدین معنی که سلول‌های ایمنی بدن به سلول‌های سالم حمله می‌کنند و سعی در از بین بردن آن‌ها دارند. در مورد پسوریازیس، گلبول های سفید که به عنوان لنفوسیت شناخته می شوند به اشتباه به سلول‌های سالم پوست حمله می‌کنند. فعالیت سلول‌های لنفوسیت T به طور معمول، محافظت بدن در برابر مواد خارجی مانند ویروس‌ها یا باکتری‌ است. اما در این بیماری، سلول‌های لنفوسیت T به اشتباه به سلول‌های سالم پوست حمله می‌کنند، درست مانند زمانی که می‌خواهند با زخم یا عفونتی مقابله نمایند. نتیجه حمله لنفوسیت‌ها به سلول‌های سالم، باعث قرمزی و ضایعات پوسچولی در سطح پوست می‌گردد. اتساع عروق در مناطق آسیب دیده پسوریازیس باعث گرمی و قرمزی ضایعات پوستی می‌شود. این فرآیند، تبدیل به یک چرخه مداوم می‌شود که در آن سلول‌های پوستی جدید به سرعت تکثیر شده و به سطح پوست می‌آیند و در آنجا انباشته می‌شوند. این دسته از سلول‌های پوستی، پلاک‌های ضخیم و پوسته‌دار را در روی سطح پوست ایجاد می‌کنند و تا هنگامی که با درمان این چرخه را کنترل و متوقف نکنید، ادامه می‌یابد. درست است که اختلال در عملکرد سلول‌های T در افرادی که مبتلا به پسوریازیس هستند، هنوز مشخص نیست اما محققان بر این باورند که هم عامل ژنتیک و هم عوامل محیطی می‌تواند در ایجاد این بیماری نقش داشته باشد.

نشانه‌ها و علائم پسوریازیس

علائم و نشانه‌های پسوریازیس در افراد مختلف متفاوت است و این بیماری می‌تواند نواحی مختلفی را درگیر کند. علائم و نشانه های پسوریازیس عبارتند از:

• پوست قرمزی که ممکن است ترک خورده و خونریزی کند.
• پینه های برجسته ملتهب و قرمز
• احساس درد در اطراف پینه ها
• مفاصل‌ دردناک و متورم
• احساس خارش و سوزش در اطراف پینه‌ها
• پلاک‌های نقره‌ای روی پینه‌های قرمز
• ضخیم شدن ناخن یا ایجاد برآمدگی رو صدف ناخن
• تاول‌های چرکی روی لکه‌های قرمز

چه عواملی در ایجاد پسوریازیس نقش دارد؟

ممکن است هر کسی به پسوریازیس مبتلا شود. حدود یک سوم موارد پسوریازیس از کودکی شروع می‌شود. عواملی که در ادامه به آن اشاره می‌کنیم می‌توانند خطر ابتلای افراد به پسوریازیس را افزایش دهند:

• سابقه خانوادگی: سابقه مثبت خانوادگی شانس بروز این بیماری را در فرزندان افزایش می‌دهد. پسوریازیس معمولاً از طریق ژنتیک در میان خانواده‌ها ایجاد می‌شود، اما ممکن است نسل‌های بعد به آن ابتلا پیدا نکنند. برای مثال یک پدربزرگ و نوه ممکن است تحت تأثیر پسوریازیس قرار بگیرند، اما این به این معنی نیست که حتما مادر کودک هم به این بیماری مبتلا است.
• فشار روانی و استرس: با توجه به اینکه استرس می‌تواند بر سیستم ایمنی بدن شما تأثیر بگذارد، سطح بالای استرس ممکن است خطر ابتلا به پسوریازیس را افزایش دهد.
• سیگار کشیدن: سیگار کشیدن خطر ابتلا به پسوریازیس را افزایش می‌دهد و حتی ممکن است شدت بیماری را نیز بالا ببرد. سیگار کشیدن در بروز اولیه بیماری نقش بسزایی دارد .

افرادی که مستعد ابتلا به پسوریازیس هستند، ممکن است سال‌ها بدون هیچ علامتی زندگی کنند تا زمانی که بیماری توسط برخی از عوامل محیطی تحریک شود. این عوامل محرک پسوریازیس عبارتند از:

• عفونت‌ها مانند استرپتوکوک گلو یا عفونت‌های پوستی
• شرایط خشک آب و هوایی مانند بریدگی یا خراشیدن، گزش حشرات یا آفتاب سوختگی

آیا پسوریازیس سرطان است؟

مطالعات نشان می‌دهند که ارتباطی بین انواع خاصی از سرطان و پسوریازیس وجود دارد. شاید تحقیقات بیشتری لازم باشد اما به نظر می‌رسد رابطه‌ای بین برخی از انواع پسوریازیس و افزایش خطر ابتلا به سرطان در بعضی از افراد وجود دارد. محققان در حال دستیابی به پاسخ این سوال هستند که آیا خود پسوریازیس است که ممکن است خطر ابتلا به سرطان را در فرد افزایش دهد یا درمان‌های معمول پسوریازیس، مانند داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی و درمان. برای مثال، یک مطالعه منتشر شده در سال ۲۰۱۶ به این نتیجه رسید که، احتمال ابتلا به سرطان به دلیل ابتلای فرد به پسوریازیس هر چند اندک افزایش می‌یابد. براساس این مطالعه، افراد مبتلا به پسوریازیس در معرض خطر کم ابتلا به لنفوم، سرطان ریه و سرطان پوستی غیرملانوم قرار می‌گیرند.
تا به حال دانشمندان ارتباطی بین پسوریازیس و سرطان روده بزرگ، سرطان پروستات، سرطان سینه یا سرطان خون پیدا نکردند. همچنین این مطالعات بیان می‌کند، انجام روش‌های درمانی مانند اشعه UV و استفاده از داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی در افراد می‌تواند با احتمال بروز سرطان در ارتباط باشد.

پسوریازیس خطرناک است؟

بیماری پسوریازیس به طور کلی خطرناک و تهدید‌کننده زندگی در نظر گرفته نمی‌شود. ممکن است در مواردی فرد مبتلا به پسوریازیس اریترودرمیک (نوعی از بیماری که بسیار نادر و پیشرفته است) باشد. این نوع نادر پسوریازیس می‌تواند تمام بدن را تحت تأثیر قرار دهد. اریترودرمیک می‌تواند باعث لرز و احتباس مایعات شود و می‌تواند خطر ابتلا به ذات‌الریه و نارسایی قلبی را افزایش دهد. در شرایط بسیار نادری پسوریازیس شدید با بالا رفتن خطر مرگ به دلایل مختلفی همراه است و مرگ بر اثر مشکلات قلبی عروقی، شایع‌ترین علت آن است. این بیماران ممکن است در معرض خطر مرگ ناشی از عللی مانند عفونت، بیماری کلیوی و زوال عقل نیز قرار بگیرند. با این حال، مراقبت‌های پوستی مناسب می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کند. استفاده از محصولات مراقبتی، نه‌تنها در مدیریت علائم پسوریازیس بلکه در مشکلات پوستی دیگر مانند درمان منافذ باز پوست نیز می‌تواند مؤثر باشد.

چطور پسوریازیس را کنترل کنیم؟

رویکرد درمان بر اساس سن بیمار، نوع پسوریازیس، محل‌های درگیری و وسعت بیماری متفاوت است. به طور کلی حمام آفتاب باعث بهبودی می‌شود. توصیه می‌شود تا حد امکان از ترومای فیزیکی و شیمیایی اجتناب شود. خط اول درمان، موضعی است. می‌توانید از مرطوب کننده، ترکیبات موضعی ویتامین D و کورتیکواستروئید‌ها در فرم پماد و محلول استفاده کنید. بیماران مبتلا به پسوریازیس از حمام روزانه با آب گرم و به دنبال آن استفاده از ترکیبات مرطوب کننده سود می‌برند. استفاده منظم از مرطوب کننده، تبخیر آب از سطح پوست را محدود کرده و اجازه می‌دهد که لایه شاخی رطوبت خود را دوباره به دست آورد. انتخاب موضعی مشتمل بر رتینوئید‌ها (تازاروتن) و کراتولیتیکها (سالیسیلیک اسید یا اوره) است. زمانیکه پوسته ریزی کاهش یافت، می‌توان از یک کورتیکواستروئید با قدرت زیاد در یک پایه فوم، محلول، لوسیون یا ژل نیز استفاده کرد. در مراحل بعدی از روش‌های فوتوتراپی (نوردرمانی)، درمان‌های سیستمیک و استفاده از متعادل کننده‌های پاسخ ایمنی استفاده می‌شود. پسوریازیس بیماری برای تمام عمر است که با دوره‌های بهبودی و تشدید مشخص می‌شود.

برند ثمین که نخستین برند تولید شده در شرکت گل افشان آرایش می‌باشد با تولید محصولات نرم کننده با فرمولاسیون “اوره” در ‌کنترل و درمان بیماری پسوریازیس نقش دارد. این محصولات فوق‌العاده با اثر‌گذاری بالا و ترکیبات خاص تولید و به بازار عرضه کرده است. این کرم‌ها برای درمان هرگونه خشکی متوسط تا شدید پوست ناشی از اگزمای سرشتی (آتوپیک)، سن بالا، ایکتیوزیس، پسوریازیس و اگزمای دست و پا موثر است. با توجه به شدت عارضه می‌توان از مقادیر مختلف اوره استفاده کرد. اوسرین ساده، اوسرین اوره 3 درصد و ۵ درصد محصولاتی موثر جهت درمان خشکی‌های پوست کودکان می‌باشند. اما اوسرین اوره 10 درصد بیشتر در افراد بالغ استفاده می‌شود. همچنین از این محصولات در درمان خشکی‌های شدید دست و پا (ناشی از شستشو‌های مکرر) استفاده می‌کنند. بسیاری از پزشکان از جمله متخصص کودکان و متخصص پوست برای درمان اگزماهای آتوپیک بیماران ممکن است از ترکیبات اوسرین و اوره استفاده کنند، اما بعد از درمان بیماران برای آنها وازلین تجویز می‌کنند که بیماری عود نکند. در این موارد می‌توان به آنها کرم اوسرین ساده را پیشنهاد کرد، که فاقد اوره می باشد. این محصول حاوی زینک اکساید است که ماده ای فوق العاده جهت رفع التهابات پوستی می باشد.

مشخصات کرم های نرم کننده حاوی اوسرین و اوره ثمین

• درمان هرگونه خشکی متوسط تا شدید پوست ناشی از اگزمای سرشتی (آتوپیک) ایکتیوز، پسوریازیس
• کمک به بازسازی و تقویت سد حفاظتی پوست
• تسکین خارش و تحریکات پوستی
• اگزمای شدید دست و پا
• مرطوب کننده، نرم کننده بسیار قوی
• حفظ رطوبت طبیعی پوست
• ایجاد لایه چربی طبیعی در سطح پوست
• فاقد رنگ، عطر و اسانس

سخن آخر

پسوریازیس باعث بروز سرطان نمی شود و سرطان هم باعث پسوریازیس نمی شود. اما احتمال دارد فرد مبتلا به پسوریازیس خطر بیشتری برای ابتلا به بعضی از سرطان‌ها در طول زندگی خود داشته باشد. ممکن است ماهیت پسوریازیس یا بعضی از درمان‌هایی که برای کنترل و درمان علائم آن استفاده می‌شود احتمال بروز برخی از سرطان‌ها را افزایش دهد. اما لازم است برای یافتن ارتباط بین پسوریازیس و افزایش خطر ابتلا به سرطان، تحقیقات بیشتری انجام شود. به همین دلیل پیشنهاد می‌شود، افراد مبتلا به پسوریازیس در مورد عوامل خطر ابتلا به سرطان، نحوه درمان و کنترل بیماری با پزشک خود مشورت کنند.

نویسنده: سارا نوری